Lê Anh Hùng
27-2-2017
Sau một thời gian phát
triển tương đối mạnh, thời gian gần đây, phong trào đấu tranh dân chủ ở Việt Nam
đang có chiều hướng chững lại. Các sự kiện ít được tổ chức, ít người tham gia;
các hội nhóm chậm phát triển thành viên, sự kết nối giữa các thành viên lỏng
lẻo; mối liên kết giữa các hội nhóm rời rạc…
Từ nhận thức khiêm tốn
của mình, chúng tôi xin mạo muội chỉ ra một số nguyên nhân của thực trạng vừa
nêu.
Thiếu thủ lĩnh
Nguyên nhân đầu tiên
là việc cho đến nay phong trào dân chủ ở Việt Nam vẫn thiếu vắng một thủ lĩnh
đủ tâm và tầm, có khả năng quy tụ cả lực lượng đấu tranh dân chủ lẫn quần chúng
nhân dân. Đây là điều mà có lẽ ai cũng dễ nhận thấy. Những thành phần bất đồng
chính kiến tiền bối có địa vị và uy tín trong bộ máy như Hoàng Minh Chính, Trần
Độ… thì đã thành người thiên cổ từ lâu. Trong số những người còn sống, cả già
lẫn trẻ, hầu như không ai sánh được với những tên tuổi vừa nêu, chưa nói đến
những lãnh tụ tầm cỡ như Nelson Mandela của Nam Phi hay Aung San Suu Kyi của Myanmar .
Phần lớn thành phần
tinh hoa chính trị của dân tộc vẫn nằm trong guồng máy chế độ. Đây là một thực
tế, dù không dễ chấp nhận. Bất kỳ người Việt Nam nào trong nước cũng đều sinh
ra, lớn lên, học tập và trưởng thành trong hệ thống hiện hành. Và hầu như bất
kỳ ai được trời phú cho chút tư chất chính trị cũng đều tham gia vào bộ máy,
nơi tốt nhất giúp họ phát huy được năng lực chính trị của mình. Tuy nhiên, vì
những lý do khác nhau, như tôi đã nêu trong bài “Vì sao Trần Xuân Bách mới chưa xuất
hiện ở Việt Nam?”, mà đến nay những Hoàng Minh Chính, Trần Độ,
hay Trần Xuân Bách, v.v. vẫn chưa xuất hiện trở lại. (Thành phần có tư chất
chính trị nhưng vẫn giữ được phẩm giá thì khó leo cao trong bộ máy; những kẻ
leo cao được thì hầu hết đều bị quyền lực tha hóa, hoặc tệ hơn nữa là bị Trung
Quốc khống chế, thao túng.)