CORONAVIRUS : WHAT IS IT ?

Đã có những bài báo về nguồn gốc Coronavirus mới nổi đậm mùi “thuyết âm mưu” bắt đầu từ ý kiến của một cựu sỹ quan tình báo Israel trong lĩnh vực vũ khí sinh học và Washington Times đã có một bài đi theo hướng này.

Việc không thận trọng trước những thông tin như vậy rất dễ gây hoang mang, dù có nhẹ hơn thì cũng dễ dẫn đến thái độ kỳ thị, phân biệt chủng tộc đối với người dân TQ, bạn thử nghĩ, gần 100 triệu người đang bị cô lập ngay trong đất nước họ, kinh khủng đến đâu ?

Hôm qua, tôi đọc một tin nhắn của một sinh viên TQ học tại đại học Vũ Hán về quê nghỉ Tết, đã viết rằng anh chỉ là sinh viên, chỉ có một tội duy nhất là đi học ở Vũ Hán , anh nói “ Tôi biết cách, tôi sẽ tự cách ly mình với mọi người. Chỉ xin đừng coi chúng tôi như kẻ thù”. Thật xót xa.

Trên mạng xã hội của TQ cũng đang tràn lan những lời bình luận về thái độ đáng xấu hổ của người Trung Hoa với đồng loại mình trong một bộ phận dân cư. Nhưng cũng có những con người bình dị quên đi nỗi sợ hãi, thậm chí cả mạng sống của mình để cứu giúp những nạn nhân.

Nhưng cũng không thể bỏ qua mọi giả thiết, có điều cần phải xử lý thông tin một cách thận trọng vì nó giúp chúng ta có hướng xử lý đúng đắn, tìm ra nguyên nhân để bình tĩnh vượt qua.

Trước hết ta cần biết viruscorona Vũ Hán này là gì ? Người ta, đặc biệt là giới chính trị và khoa học của TQ đã biết gì về nó ? Những thông tin này tôi đều lấy ở báo chí TQ, đặc biệt là các tạp chí khoa học như “Tự nhiên” hay “Khoa học và đời sống” vv…tổng hợp và biên tập lại để cho dễ hiểu nhất, tất nhiên sẽ có những sai sót vì phải thay thế các từ chuyên môn phức tạp, mong các cao nhân chỉ giáo.

Mốc quan trọng là từ sau đại dịch SARS bùng phát tại TQ năm 2003 gây ra cái chết cho hàng trăm người rồi lan ra toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Đến nay người ta đã khẳng định nguyên nhân của nó là do virus Sars đã bị “xổng chuồng” từ một phòng nghiên cứu sinh học tại Bắc Kinh. Từ bài học này, TQ đã đẩy mạnh nghiên cứu về những virus có thể gây ra những đại dịch.
Ta sẽ lần lượt điểm qua những sự kiện nổi bất nhất một cách thật ngắn gọn hết mức.

Năm 2006, một trong những nhà virus học ưu việt của Trung Quốc, Giáo sư Zhengli Shi, trong công trình nghiên cứu : “Đánh giá về Dơi và SARS” ,kết luận rằng dịch bệnh SARS có thể tái phát trong tương lai và các coronavirus giống như SARS (SL-CoV) có nguồn gốc từ các quần thể vật chủ khác nhau có thể dẫn đến dịch bệnh vào các thời điểm khác nhau hoặc ở các khu vực khác nhau.

Trong một bức thư đăng trên tạp chí “Khoa học Đời sống” được xuất bản vào tháng 11 năm 2017, có tựa đề : “Trung hòa chéo các kháng thể đặc hiệu với SARS coronavirus chống lại các coronavirus giống như dơi SARS”- Giáo sư Zhengli cảnh báo rằng hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) là được coi là một mầm bệnh động vật mới nổi vượt qua các rào cản của loài để lây nhiễm cho người và protein tăng đột biến trong bộ gen RNA của virus đóng vai trò chính trong sự xâm nhập vào tế bào của con người.

Bà ta đưa ra các bằng chứng huyết thanh học về nhiễm coronavirus liên quan đến dơi, chỉ ra rằng một số SARSr- coronavirus có thể có khả năng lây nhiễm cao với tế bào người, mà không cần thiết phải là vật chủ trung gian.

Ngày 2/3/2019 ,giáo sư Zhengli và các đồng tác giả của đã công bố một nghiên cứu mang tên : “Bat Coronaviruses in China” đã cảnh báo rõ ràng :

“Trong suốt hai thập kỷ qua, 3 loại coronavirus của zoonotic đã được xác định là nguyên nhân gây ra dịch bệnh trên diện rộng ⁻ Hội chứng hô hấp cấp tính (SARS), Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) và Hội chứng tiêu chảy cấp tính ở lợn (SADS). SARS và MERS lần lượt xuất hiện vào năm 2003 và 2012, gây ra đại dịch toàn cầu cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người, trong khi SADS tấn công ngành chăn nuôi lợn vào năm 2017. Chúng có những đặc điểm chung, như chúng đều gây bệnh cho người hoặc gia súc. Các tác nhân có nguồn gốc từ dơi, và 2 trong số chúng có nguồn gốc từ Trung Quốc. Do đó, rất có khả năng các đợt bùng phát coronavirus trong tương lai của SARS hoặc MERS sẽ bắt nguồn từ dơi, và có nhiều khả năng điều này sẽ xảy ra ở Trung Quốc. Do đó, việc điều tra dơi coronavirus trở thành một vấn đề cấp bách để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo sớm, từ đó giảm thiểu tác động của những đợt bùng phát trong tương lai như vậy ở Trung Quốc”.

Đến ngày 12/11/2019, giáo sư Zhengli và nhóm của cô đã công bố nghiên cứu mang tên : “Cơ chế phân tử để tăng cường phụ thuộc vào kháng thể của coronavirus”. Bản tóm tắt :

“Protein spike coravavirus làm trung gian sự xâm nhập của virus vào các tế bào bằng cách liên kết đầu tiên với một thụ thể trên bề mặt tế bào chủ và sau đó hợp nhất màng virus và vật chủ. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy một cơ chế phân tử mới cho sự xâm nhập của virus được tăng cường. Và vai trò phức tạp của kháng thể trong sự xâm nhập của virus và có thể hướng dẫn thiết kế vaccine trong tương lai và liệu pháp thuốc dựa trên kháng thể”.

Tóm lại, việc nghiên cứu lĩnh vực này ở phương Tây rất chậm chạp với rất nhiều các “làn ranh Đỏ” vì nó cực kỳ nguy hiểm. Nhưng ở TQ nó được sự ủng hộ hết mức của hệ thống chính trị, chỉ trong một thời gian ngắn ngủi, giáo sư Zhengli và đồng nghiệp đã tự tin rằng mình nắm được hoàn toàn những hiểu biết cao nhất về virus. Họ kết luận 3 điều :

1- Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) là do coronavirus liên quan đến SARS (SARS-CoV), sử dụng protein có tên ACE2 làm thụ thể của nó để xâm nhập tế bào. SL-CoV (coronavirus) và SARS-CoV chia sẻ các tổ chức bộ gene giống hệt nhau và danh tính trình tự cao, ngoại trừ chính là đầu cuối của chuỗi protein tăng đột biến, được biết là chịu trách nhiệm liên kết với thụ thể trong CoV (coronavirus).

2- Trong khi protein tăng đột biến SL-CoV không thể sử dụng bất kỳ phân tử nào trong số ba phân tử ACE2 và protein tăng đột biến SARS-CoV đã thất bại trong việc tập trung các tế bào biểu hiện của dơi .

VÀ ĐÂY LÀ MỘT ĐIỀU CỰC KỲ ĐÁNG CHÚ Ý :

3- Một vùng chèn tối thiểu (axit amin 310 - 518) đã được tìm thấy là đủ để chuyển SL-CoV S từ liên kết không phải là ACE2 sang liên kết với ACE2 của con người, cho thấy rằng SL-CoV S tương thích phần lớn với protein SARS-CoV S trong cấu trúc và chức năng.

Hết trích

Tuy nhiên, một sự kiên mà bây giờ người ta mới thấy tầm quan trọng của nó, một ngày trước khi lệnh “khóa” Vũ Hán có hiệu lực, ngày 22/1/2020, một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc khác đã báo cáo :

“Kết quả đã thu được từ các phân tích của chúng tôi cho thấy rằng coronavirus mới dường như là một virus tái tổ hợp giữa dơi coronavirus và một coronavirus không rõ nguồn gốc. Sự tái tổ hợp xảy ra trong glycol protein tăng đột biến của virus. Các phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng sự tái tổ hợp tương đồng trong glycol protein tăng đột biến có thể góp phần vào việc truyền chéo các loài”.

Họ đã nhanh chóng xác định coronavirus là virut tái tổ hợp với coronavirus dơi, nhưng dơi chỉ là một trong những vật chủ và cũng nhận ra cách thức tái tổ hợp di truyền xảy ra để cho phép nhiễm trùng ở người,

Và Zhengli giả vờ không biết điều này ?

Người ta không thể không đặt ra nghi ngờ rằng loài virus này có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm sinh học Vũ Hán.

Tiếp theo :CORONAVIRUS : WHERE ?
(còn nữa).

Ảnh : Đài tưởng niệm các bác sỹ và nhân viên y tế đã hy sinh trong Đại dịch SARS ở Hồng Kông.

Tiếp theo :CORONAVIRUS : WHO ?- Phần 2.

Có một vài sự kiện trong CV của Shi Zhengli (Thạch Chính Lệ) rất đáng chú ý.

Vào ngày 6 /1/2014, Giáo sư Zhengli đã nhận được khoản tài trợ trị giá 665.000 dollar từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho một nghiên cứu có tên là “Sinh thái học của Dơi và Nguy cơ xuất hiện coronavirus trong tương lai” ( Dự án số :NIAID R01 AI1 10964) và 4 ngày sau đó, một khoản tài trợ trị giá 559.500 dollar từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ cho nghiên cứu mang tên “Mối đe dọa đại dịch mới nổi PREDICT 2_China” (Dự án số : AID-OAA-A-14 Nott00102).

Ngoài ra, bà còn nhận được tài trợ của cơ quan Giảm thiểu Mối đe dọa Quốc phòng Hoa Kỳ (chuyên về Vũ khí hủy diệt hàng loạt ), của Trung tâm Nghiên cứu Y học Hải quân và Bộ Nguyên tử của chính phủ Ấn Độ cho những nghiên cứu về coronavirus.
Suy đoán về những sự kiện này cần rất nhiều những thông tin nhạy cảm, hy vọng với truyền thống dân chủ, các tài liệu này của Mỹ sẽ sớm được giải mật. Đây là thời của hành pháp Obama, mối quan hệ Trung- Mỹ rất nồng ấm, và cũng bị tai tiếng rất nhiều bởi thái độ mềm dẻo của TT Obama trước Trung cộng. Đến nỗi “Đồng thuận Washington” đã bị gọi là “Đồng thuận Bắc Kinh”.

Vũ khí sinh học được đánh giá còn tàn khốc hơn cả bom nhiệt hạch nên nó bị theo dõi rất nghiêm cẩn, đôi khi người ta có quyết định vội vàng trước những nguy cơ của nó, điển hình là ông Bush đã quyết định phát động chiến tranh ở Iraq vì có thông tin Sadam Hussen đang sở hữu vũ khí sinh học, sau này mới biết đó là thông tin sai lạc.

Cũng có thể, Hoa Kỳ muốn hợp tác với TQ trong vấn đề kiểm soát vũ khí sinh học và tài trợ cho các nghiên cứu của Zhengli vì hiểu biết của bà ta trong lĩnh vực này.

Phần lớn những công trình nghiên cứu của Zhengli đã bị gỡ khỏi những trang lưu trữ. Abrian Bond cho biết, trong 130 công trình nghiên cứu của bà ta, có 5 công trình không thể tìm thấy ở đâu.

Có một điều là Zhengli chính là người đã phát hiện ra coronavirus gây ra dịch SARS có trong loài dơi móng ngựa và là người đầu tiên tách được nó. Có thể tìm thấy dấu vết ở những tờ nhật báo, như Hồ Bắc Nhật báo đăng ngày 10/3/2009 qua một bài phóng sự :

“…Chúng tôi đã liên lạc với cô để phỏng vấn và bị từ chối. Các phóng viên đã phải mạo hiểm để đến với nhóm nghiên cứu của cô.
…Bắt đầu vào tháng 3 năm 2004, nhóm nghiên cứu do Shi Zhengli dẫn đầu đã thu thập huyết thanh, mẫu tăm hậu môn từ 408 con dơi trong 3 họ, 6 chi và 9 loài ở bốn vùng ở Quảng Tây, Quảng Đông, Hồ Bắc và Thiên Tân. Phát hiện kháng thể và gene virus SARS .
Sau hơn nửa năm thử nghiệm, nhóm nghiên cứu do Shi Zhengli dẫn đầu cuối cùng đã tìm thấy kháng thể và gene SARS trong bốn loài thuộc chi Ceratoides. Phân tích trình tự gene cho thấy virus dơi SARS giống 92% tương đồng với trình tự bộ gene của virus SARS ở người, cung cấp bằng chứng khoa học mới về khả năng truy tìm nguồn gốc của virus SARS trên động vật. Kết quả được công bố trên Science năm 2005 và trên Tạp chí Virus học đại cương năm 2006, và đã thu hút được nhiều sự chú ý từ các đồng nghiệp”.

Phóng viên viết thêm :"Nhóm nghiên cứu bắt một số con dơi từ tự nhiên để làm vật thí nghiệm và cần được cho ăn mỗi ngày. Lễ hội mùa xuân năm nay (Tết), các học sinh về nhà vào kỳ nghỉ và cô giáo Shi âm thầm nhận nhiệm vụ nuôi dơi. Không ai biết cho đến bây giờ.
Trong cuộc sống, Shi Zhengli cũng có nhiều sở thích. Các sinh viên của cô tiết lộ: " Shi có giọng hát rất hay và thích hát soprano, đặc biệt là bài ; ‘Cao nguyên Tây Tạng’, rất hay”.

Hết trích.

Sự kiện này đã thu hút sự chú ý của cộng đồng Virus học thế giới. Nhưng một công trình được công bố vào tháng 7/2010 của Zhengli chắc chắn sẽ được cộng đồng tình báo và các chính trị gia đặc biệt quan tâm.

Báo cáo này xác định dư lượng Acid amin quan trọng cần thiết cho dơi móng ngựa chuyển đổi enzyme thành chức năng như một thụ thể cho hội chứng coronavirus cấp tính nghiêm trọng . Nó cho thấy một trách nhiệm rõ ràng về sự rủi ro miễn dịch trong việc chiếm đoạt các tác nhân virus với trình tự bộ gene được sửa đổi một chút. Đây là tóm tắt của báo cáo :

“Enzyme chuyển đổi Angiotensin-I 2 (ACE2) là thụ thể của hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) gây ra bởi coronavirus (SARS-CoV). Một nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng ACE2 từ dơi móng ngựa, vật chủ của một loại coronavirus giống SARS có liên quan cao,nhưng không thể hoạt động như một thụ thể của SARS-CoV.”

VÀ :

“Ở đây, chúng tôi chứng minh rằng sự thay đổi 3 aa từ SHE (aa 40 đến aa42) sang FYQ là đủ để chuyển đổi dơi ACE2 thành một thụ thể đầy đủ chức năng cho SARS-CoV. Chúng tôi tiếp tục chứng minh rằng một phân tử ACE2 từ dơi ăn quả có chứa mô típ FYQ, có thể hỗ trợ nhiễm SARS-CoV, cho thấy phạm vi vật chủ có khả năng rộng hơn đối với các virut liên quan đến SARS-CoV trong các quần thể dơi khác nhau”.

Hết trích.

Vậy là, ở đây coronavirus từ dơi đã được biến đổi gene để có thể lây nhiễm cho con người.Một loại coronavirus mới , Zengli đặt tên cho nó là Novel Corona Virus- nCoV.

Khi phòng thí nghiệm Cấp độ an toàn sinh học cấp độ 4 của Vũ Hán hoạt động, chúng ta có thể tin tưởng rằng họ đã thực hiện đúng lời hứa của mình để tiến hành nghiên cứu các virus đầu mối tự nhiên bao gồm virus Ebola, SARS và các loại virus mới nổi khác, các nghiên cứu về hệ thống phát hiện nhanh, dịch tễ học phân tử, nguyên nhân bệnh truyền nhiễm, kháng thể trị liệu, đánh giá vaccine và thuốc, và đánh giá các yếu tố nguy cơ sinh học, do đó xây dựng một nền tảng an toàn sinh học ở Trung Quốc cho các bệnh truyền nhiễm mới nổi và tối ưu về cách ly và xác định mầm bệnh, xây dựng mô hình lây nhiễm, phát triển vaccine, ngăn chặn sinh học…

Nhưng, dưới áp lực của ĐCSTQ các công trình của Zhengli có thể được sử dụng cho vấn đề vũ khí sinh học? Đặc biệt là Cơ quan Giảm thiểu Mối đe dọa Quốc phòng Hoa Kỳ chuyên xử lý các vấn đề liên quan đến vũ khí hủy diệt hàng loạt- có vẻ như có nhiều lý do quan tâm nghiêm trọng. Và mối quan tâm đó vẫn là liệu có lý do nào để nghi ngờ coronavirus có thể được sử dụng bởi những người khác như là vũ khí giết người hàng loạt ?
Và vấn đề nghiêm trọng : 2019-nCoV bị xổng ra ở Vũ Hán là do bất cẩn hay cố ý ?

Để tìm hiểu vấn đề này cần rất nhiều câu hỏi Tại sao và cần được trả lời
(còn nữa)

Tiếp theo : CORONAVIRUS : WHY ?