Nguyễn Đình Cống
Nhân có nhiều
cán bộ cao cấp của Đảng bị truất phế, tôi xin gửi một bài đã đăng vào năm 2018,
ngày nay vẫn còn giá trị tham khảo
Kỳ 1
1- Đặt vấn đề
Lãnh đạo ĐCSVN
đang loay hoay với vấn đề cán bộ (CB), đặc biệt là CB cấp chiến lược. Họ khát
khao có được đội ngũ CB vững mạnh, nhưng càng ngày thực tế càng xa rời mong
ước, càng phát hiện ra nhiều CB thoái hoá biến chất, làm mất lòng tin của dân,
làm ruỗng nát tổ chức, làm lung lay sự lãnh đạo. Họ tìm đủ trăm phương ngàn kế
để quy hoạch, lựa chọn, đào tạo, đề bạt, giám sát CB, xây dựng và làm trong
sạch tổ chức, nhưng chủ yếu vẫn không đạt được. Vì sao vậy? Phải chăng vì kém
trí tuệ và kiêu ngạo mà họ đã chọn chủ thuyết có nhiều độc hại để tôn thờ, làm
việc trái ĐẠO TRỜI và LÒNG NGƯỜI. Như thế càng quẫy đạp càng chui sâu vào đống
bùng nhùng không lối thoát.
Thực tế cuộc
sống, lịch sử và sách báo đã giúp tôi suy nghĩ, chiêm nghiệm, nhận thức về việc
làm CB, hoặc theo cách nói dân giả là làm quan. Tôi đề ra thuyết Tam đại và Tam
ủng cho việc làm quan (Tam Đại là Đại Nhân, Đại Nghĩa, Đại Sự. Tam Ủng là sự
ủng hộ của 3 cấp), cũng đã viết vài bài tiểu luận, một số phản biện về nghị
quyết, quy định của ĐCSVN liên quan đến công tác CB. Phản biện này chủ yếu là
tập hợp những điều tôi đã viết và công bố, cộng thêm một số suy nghĩ và phát
hiện gần đây. Tôi viết nhân dịp nghe nói trung ương Đảng họp lần thứ 9 vào cuối
tháng 12/2018 để thảo luận về công tác cán bộ.
Sự suy nghĩ,
hiểu biết của một con người là có hạn và chắc rằng những điều được viết trong
bài này cũng được nhiều người suy nghĩ, hiểu biết và bàn luận. Tôi trình bày
các ý kiến của cá nhân, hy vọng có thể gợi ra vài tham khảo hoặc phản bác.
2- Gốc gác của
mọi vấn đề
Chủ nghĩa Mác
Lê nin ( CNML) là gốc gác đường lối CB của CS. Lãnh đạo ĐCSVN quá tin vào nó,
kiên trì nó phải chăng vì chỉ thấy mặt tích cực giả tạo của nó mà không thấy
được những độc hại có thật do nó gây ra. Phải chăng vì một thời được học, được
nhồi sọ CNML rồi tự bịt mắt, tự bưng tai, để không thấy thực tế, không nghe sự
thật, rồi còn bịt mồm người khác, không cho phản biện. Hay còn lý do nào khác.
Có thể một số nào đó biết rõ độc hại của CNML, nhưng cố tình lợi dụng nó để
vinh thân phì gia, để thi hành mưu sâu kế hiểm.
ĐCSVN đã từng
là đảng cách mạng, nay trở thành một đảng chính trị, cầm quyền. Cần thay đổi tổ
chức cho phù hợp với nhiệm vụ mới. Thế mà họ không nhận thức được, vẫn khăng
khăng tiếp tục như cũ, tự tạo ra mâu thuẫn không sao khắc phục được.
ĐCSVN tự cho
mình quyền lãnh đạo toàn diện, đặc biệt là quyền quyết định về CB. Đó là cướp
quyền của dân. Họ bày ra trò dân chủ giả hiệu trong bầu cử để lừa mọi người và
tự lừa mình.
Đó là đống bùng
nhùng lớn mà ĐCSVN đang vướng phải. Không chịu tìm cách thoát ra mà vẫn lăn lộn
trong đó thì không có cách nào tạo được đội ngũ CB tài giỏi và liêm khiết, nói
gì đến việc có thể nêu gương.
3- Về tiêu
chuẩn CB Có thể quy CB về 2 loại theo nguồn gốc: được bầu và được
tuyển. Tiêu chuẩn (TC) chung nhất cho CB là Tài và Đức (CS gọi là Hồng và
Chuyên). Tuy vậy nhận thức và vận dụng trong từng giai đoạn có khác nhau.
Hồ sơ quan
trọng nhất là lý lịch. Đã từng có thời tổ chức chỉ xét người theo lý lịch. Nhờ
lý lịch sáng đẹp một số kẻ ngu dốt và lười biếng đã trở thành ông nọ bà kia. Vì
lý lịch có tỳ vết mà nhiều tuổi trẻ tài năng ôm hận chịu vùi dập.
Đối với CS tiêu
chuẩn quan trọng nhất có lẽ là Trung thành. Với một đảng hoạt động bí mật, một
quân đội thì trung thành là bắt buộc, nhưng đảng chính trị cầm quyền không thực
sự cần. Tổng thống Trump của Mỹ đã vào đảng Dân chủ, bỏ Dân chủ, vào Cộng hòa,
bỏ Cộng hòa gia nhập đảng Cải cách, bỏ Cải cách để trở lại vào Dân chủ. Lại bỏ
Dân chủ quay về với Cộng hòa. Thế mà chẳng thấy ai quan tâm đến sự không trung
thành của ông ta. Chỉ có kẻ độc tài mới đòi hỏi cao sự trung thành. Mọi thể chế
dân chủ không đòi hỏi trung thành với đảng phái chính trị.
Tiêu chuẩn phải
làm qua CB cấp dưới đủ thời gian nào đó mới được đề cử, ứng cử lên cấp trên.
Tôi gọi đó là cách leo trèo mà không chấp nhận bước nhảy. Sự phát triển tiệm
tiến, trèo dần từng bước là bình thường, nhưng cần có những bước nhảy dành cho
những tài năng vượt bậc. Loại bỏ bước nhảy có tác hại ngăn trở tài năng.
Tiêu chuẩn đã
có nhiều thành tích và kinh nghiệm là khá thiển cận, ngăn trở việc tìm kiếm
những năng lực tiềm ẩn. Chọn CB là để người đó phát huy năng lực, làm những
việc mới chứ không phải để họ lặp lại những công việc đã làm. Đành rằng qua
việc đã làm thì có thể đánh giá năng lực. Nhưng đó là năng lực trong quá khứ.
Giữa một người có nhiều thành tích mà đã cạn tiềm năng và một người tuy chưa có
thành tích (vì chưa được làm), nhưng có nhiều tiềm năng thì rất nên chọn người
có tiềm năng. Ở đây có cái khó là người chưa làm, chưa có thành tích, sao mà
biết được họ có tiềm năng (điều này sẽ bàn sau, trong mục 4 và 5).
Nếu cứ phải qua
cấp dưới, cứ phải có thành tích thì Lưu Bị không bái Khổng Minh làm quân sư,
chúa Nguyễn Phúc Nguyên không phong cho Đào Duy Từ chức Nha úy nội tán, Tề Hoàn
Công không phong đại phu cho người chăn trâu Ninh Thich, Những người vừa kể đã
làm nên sự nghiệp lẫy lừng trong lịch sử. Và gần đây, nếu theo yêu cầu phải leo
trèo dần qua các chức vụ thì dân Mỹ không bầu Trump làm Tổng thống năm 2016.
Kỳ 2