Scandal Đồng Tâm là một trong những vụ liên quan đến Quốc phòng làm kinh tế.
Tuần trước, vào những ngày cuối cùng của năm 2018, tại một cuộc họp báo do Bộ Quốc phòng tổ chức, đại tá Nguyễn Văn Tấn, Cục phó Cục Quân lực của Bộ Tổng Tham mưu, loan báo “giải thể 14 ‘lữ đoàn công binh dự bị động viên’ thuộc 7 tổng công ty gồm: 36, 319, Đông
Bắc, Lũng Lô, Thái
Sơn, Trường Sơn, Thành An”.
Theo đại tá Tấn, quyết định giải thể vừa kể nhằm thực hiện một nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN (BCH TƯ đảng CSVN) để “đổi mới, sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu quả” (1). Tuy nhiên,
giải thể… dễ dàng, nhẹ nhàng như thế, rõ ràng là thiếu sòng phẳng.
Có lẽ nên liếc qua một số trong số rất nhiều chuyện liên quan đến 14 ‘lữ đoàn công binh động viên” thuộc 7 tổng công ty 36, 319, Đông Bắc, Thái Sơn, Lũng Lô, Trường Sơn, Thành An để xét xem có nên đồng tình với việc Bộ Quốc phòng nhẹ nhàng phủi tay, dễ dàng buông bỏ những đứa con được khai sinh nhằm kết hợp giữa quốc phòng với làm kinh tế như thế hay không:
- Tổng Công ty 36, con lai giữa quốc phòng với làm kinh tế, có đủ mọi thứ danh hiệu, từ “Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới” đến huân chương lao động các hạng từ ba tới nhất, được ví von là “bách chiến, bách thắng trong… đấu thầu”, hiện vẫn dẫn đầu khối doanh nghiệp xây dựng về các vụ kiện liên quan tới thực hiện hợp đồng (2). Giữa năm ngoái, nợ của Tổng Công ty 36 đã
gấp năm lần vốn chủ sở hữu và chiếm tới hơn 80% tổng vốn (3) và chưa rõ đến lúc nào phá
sản.
- Tổng Công ty 319
thoát thai từ Sư đoàn 319 của Quân khu 3 sau cuộc lai ghép giữa quốc phòng với làm kinh tế trở thành “chủ trương lớn”. Giống như Tổng công ty 36, Tổng Công ty 319
cũng có đủ thứ danh hiệu, huân chương kể cả… Huân chương Quân công nhưng nổi tiếng vì nợ đầm đìa, quịt nợ (4), thiếu thuế, gian lận về tài chính trong các dự án hạ tầng, đặc biệt là mượn đầu heo nấu cháo (lẽ ra phải dùng vốn tự có để đầu tư hạ tầng và được hoán đổi bằng đất thì lại dùng ngân sách) (5).
- Tổng Công ty Đông Bắc thì nhiều năm nay tuy dẫn đầu về việc phá rừng khai thác than ở Quảng Ninh (6) nhưng vẫn được tặng danh hiệu “Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới”, được tặng đủ các loại huân chương lao động và tới giữa năm ngoái vẫn tiếp tục là doanh nghiệp đi đầu cả trong khai thác than trái phép lẫn tận dụng danh nghĩa
quân đội để thuê đất rồi cho các doanh nghiệp khác thuê lại, tổ chức khai thác than trước, xin hợp thức hóa sau ở Quảng Ninh (7).
- Tương tự, ngoài nổi tiếng vì nợ nần, thiếu thuế (8), Tổng Công ty Lũng
Lô còn nổi tiếng vì coi trời bằng vung, xây dựng không cần giấy phép (9), không cần tuân thủ bất kỳ quy chuẩn nào, kể cả phòng cháy - chữa cháy, kinh
doanh gian lận, kể cả rà phá bom mìn cho những dự án quan trọng trị giá hàng trăm ngàn tỷ, liên quan tới sinh mạng của hàng trăm ngàn người như Dự án đường sắt đô thị của thành phố Hà Nội (10).
- Giống như Tổng Công ty Lũng Lô, Tổng Công ty Thái Sơn (vẫn còn đang dẫn đầu dư luận vì là bệ phóng cho Đinh Ngọc Hệ, thành “Út… Bộ trưởng”) nằm trong nhóm dẫn đầu các doanh nghiệp nhà nước tạo ra khối nợ 1,5 triệu… tỷ đồng.
Theo một thống kê được công bố hồi tháng 10 năm ngoái, nợ của Tổng Công ty Thái Sơn gấp 9,2 lần vốn, nợ của Tổng Công ty Lũng Lô gấp gần năm lần vốn. Nợ của Viettel - doanh
nghiệp vẫn được xem là tiêu biểu cho sự thành công của chủ trương kết hợp giữa quốc phòng với làm kinh tế - hiện vào khoảng 43.000 tỉ đồng (11).
- Các Tổng Công ty Trường Sơn, Thành An cũng chẳng hơn gì. Cả hai tổng công ty này cùng với Tổng Công ty 789 – cũng thuộc Bộ Quốc phòng là ba trong số năm nhà thầu tham gia thi công đoạn quốc lộ chạy ngang hai tỉnh Phú Yên và Bình Định. Dẫu chiều dài đoạn đó của quốc lộ 1 chỉ chừng 140 cây số nhưng ngốn gần 8.000 tỉ đồng và dù đang trong thời hạn bảo hành, dù trên mặt đường có 5.300 hố, ổ, gây ra đủ thứ thiệt hại, kể cả thiệt hại nhân mạng nhưng không nhà thầu nào thèm sửa chữa (12).
***
Thông báo giải thể “14 ‘lữ đoàn công binh dự bị động viên’ thuộc 7 tổng công ty gồm: 36, 319, Đông
Bắc, Lũng Lô, Thái
Sơn, Trường Sơn, Thành An” của Bộ Quốc phòng hết sức ngắn gọn.
Nếu “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” không phải là sáo ngữ để lòe, bịp đồng bào, tại sao Bộ Quốc phòng chưa bao giờ giải thích vì sao lại “động viên” 14 lữ đoàn công binh vốn là lực lượng “dự bị” để tạo ra 7 tổng công ty? Từ lúc “động viên” 14 lữ đoàn vốn thuộc lực lượng “dự bị” này, Bộ Quốc phòng đã rót bao nhiêu tiền do công quỹ cấp cho bảo vệ lãnh thổ, bảo vệ đồng bào vào 14 lữ đoàn ấy để 7 tổng công ty tương ứng vận hành?
