Nguyễn Ngọc Chu
Việt
Nam đứng về phía Nga là do bị ép hay tự nguyện?
Trước cuộc bỏ phiếu, hãng tin Reuters dẫn tuyên bố của chính
quyền Moscow hôm 6/4 cho biết, những nước đồng ý với nghị quyết của UNGA sẽ bị
coi là “các quốc gia không thân thiện” và sẽ lãnh những hậu quả trong quan hệ
song phương. Tuyên bố này nhắc nhở Việt Nam sự phụ thuộc vào Nga về vũ khí,
trang bị, huấn luyện quốc phòng. Ngoài ra, sự lệ thuộc nhiều mặt vào Trung
Quốc, chịu nhiều sức ép và ảnh hưởng của Trung Quốc trong các chính sách đối
nội, đối ngoại của Việt Nam cũng không phải là điều xa lạ. Quan trọng hơn tất
cả, sự tồn tại mô hình độc tài – độc quyền quản lý nhà nước của CSVN chỉ có thể
được bảo đảm bằng sự ràng buôc mật thiết với Trung Quốc và Nga, các cựu đồng
minh, vừa yêu vừa ghét cả trước kia lẫn ngày nay. Quan hệ với Mỹ và Phương Tây,
dù có cần thiết đến mấy, vẫn chứa đựng “nguy cơ” dân chủ hoá, tự do hóa xã hội
Việt Nam, đe dọa sự độc quyền lãnh đạo của ĐCSVN (4).
Người Việt Nam, từ ngàn xưa, luôn thể hiện là dân tộc tình
nghĩa, thuỷ chung, hiếu khách. Đó là những đặc tính quý giá.
Nhưng trong một xã hội phát triển, với muôn vàn quan hệ,
loài người không thể dựa trên các tham số tình nghĩa, thuỷ chung, mến khách để
quyết định cuộc sống, mà phải dựa vào luật pháp. Chỉ có sự rạch ròi của luật
pháp mới điều phối một cách khả dĩ muôn vàn mối quan hệ phức tạp chồng chéo
trong đời sống hiện đại. Các tham số cảm tính, trong không gian pháp luật, lại
trở thành các rào cản.
Tiếc thay, trong đời sống hiện tại, không ít người dựa vào
các tham số tình cảm để đưa ra các quyết định hàng ngày, thậm chí là cho cả các
vấn đề quốc tế.
1. Vài số liệu về viện trợ của Liên Xô cho Việt Nam
Phải khẳng định, trong số các viện trợ quân sự nước ngoài mà
nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (VNDCCH) nhận được, thì Liên Xô (Liên bang
CHXHCN Xô Viết) giữ vị trí số 1. Bởi thế, các công dân VNDCCH thế hệ 7x trở về
trước luôn có một tình cảm đặc biệt dành cho Liên Xô, mà trong tiềm thức phần
lớn của họ đã đồng nhất nước Nga với Liên Xô là một.
Liên Xô có diện tích là 22 402 200 km2, bao gồm 15 nước cộng
hoà (Nga, Ukraina, Belorusia, Uzebekítan, Kazakhstan, Grudia, Azerbaijan,
Litva, Mondavia, Latvia, Kỉrghizia, Tajikistan, Armenia, Turkmenistan,
Estonia). 3 nước cộng hoà có diện tích lớn nhất là Nga (17.100.000 km2),
Kazakhstan (2.725.000 km2), Ukraina (603.000 km2). Năm 1971 dân số Liên Xô
khoảng 243 triệu người, Nga là 131 triệu người, Ukraina là 47,44 triệu người,
Uzebekistan là 12,45 triệu người, và Belorusia là 9,116 triệu người. (Xin lưu ý
để so sánh, dân số Việt Nam năm 1971 là 44,48 triệu người, ít hơn Ukraine
khoảng 2,96 triệu người. Sau năm 50 vào năm 2021, dân số Ukraine còn 43,46
triệu người, trong khi dân số Việt Nam đạt 98,5 triệu người, hơn Ukraine đến 55,04
triệu người). Thu nhập bình quân đầu người của Liên Xô vào năm 1973 là 6058 USD
và của Hoa Kỳ là 16 689 USD. (Năm 2017, thu nhập bình quân đầu người của LB Nga
là 10 846 USD và của Hoa Kỳ là 59 959 USD).
Liên Xô là một trong những nguồn viện trợ chủ chốt của Việt
Nam trong các cuộc chiến tranh kéo dài từ năm 1954-1989 tại Việt Nam. Bởi thế,
cho đến bây giờ, sau hơn 40 năm, thế hệ người Việt thuộc VNDCCH, sinh trước các
năm 1970, vẫn còn mãi nhớ ơn Liên Xô. Trong mắt nhiều người, họ đã đồng nhất
Nga là Liên Xô. Trên thực tế, trong mỗi 4 tấn hàng mà Liên Xô viện trợ Việt
Nam, thì có 2 tấn hàng đến từ Nga, 1 tấn hàng đến từ Ukraine, 1 tấn hàng đến từ
13 nước cộng hoà còn lại trong Liên bang Xô viết.