Quốc tang của người Việt Nam: Từ Phan Châu Trinh đến Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp … và Nguyễn Phú Trọng

  (hay Khát vọng xuyên thế kỷ về một Việt Nam Độc lập, Dân chủ và Tự do) 

Trọng Thanh 

 

Giới thiệu: Trọng Thanh là tác giả thuộc hãng RFI, có nhiều bài viết rất hay về Việt Nam với các chủ đề rất rộng về văn hóa, kinh tế và chính trị đương đại. 

Bài viết dưới đây nói về lễ tang đang diễn ra ở VN tiễn biệt TBT Nguyễn Phú Trọng nhưng được tác giả viết gắn với chủ đề rộng lớn, xuyên suốt hơn 1 thế kỷ nay về ước vọng của nhân dân đối với một đất nước đang phải đến một ngã rẽ quan trọng: Đi đâu? Về đâu? Trong một thế giới đầy biến động và một nền chính trị quốc gia gần như rối loạn và mất phương hướng... 

Tác giả đã xâu chuỗi được 4 cái tang lớn xuyên suốt từ tang lễ Phan Châu Trinh đến Hồ Chí Minh, rồi Võ Nguyên Giáp và Nguyễn Phú Trọng. 

Đúng là tang lễ TBT Nguyễn Phú Trọng cho thấy từ 2013 (tang lễ Võ Nguyên Giáp) đến nay, không có tang lễ nào thu hút sự quan tâm và thành kính lớn như vậy của dân chúng... Và từ nay về sau, chắc còn rất lâu mới có thể có một tang lễ lớn như vậy... 

Hiện tượng Nguyễn Phú Trọng sẽ còn là chủ đề dài lâu về sau cho các học giả, nhà văn, nhà thơ viết về ông, cũng như viết về nhân tình thế thái... 

Bài viết của Trọng Thanh là một trong những bài đầu tiên viết về ông sau khi ông mất. Xin giới thiệu cùng mọi người để rộng đường thảo luận!

(Tôi đã xin phép tác giả share về trang nhà).

Kim Văn Chinh

 

Lễ tang cấp quốc gia kéo dài hai ngày với cố Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, đang diễn ra (từ 25 đến 26/07/2024), được nhiều người nhìn nhận như là một Quốc Tang đối với toàn thể dân tộc, một dịp để tôn vinh người “Đốt Lò”, với chủ trương chống tham nhũng triệt để không vùng cấm, và chính sách khôn khéo khẳng định vị thế của Việt Nam trong bối cảnh thế giới phức tạp. Ngược lại, tại Việt Nam, không ít người khác tránh nhắc đến sự kiện này, thậm chí coi tang lễ chỉ liên quan đến Đảng Cộng sản cầm quyền tại Việt Nam, một cuộc “Đảng Tang”. 

Tang lễ ông Nguyễn Phú Trọng có thực sự là Quốc Tang của người Việt? 

Theo quan sát của một số nhân chứng tại chỗ, đám tang cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thu hút khá đông đảo người dân. Bà Trần Thị Sánh, một cựu phóng viên, mô tả: 

TÒ MÒ CHUYỆN của THỦY

 Mạc Văn Trang

    ( Lão Trần Văn Thuỷ- bạn yêu quý của mình đang buồn chán vì đau yếu lai rai. Mình đăng lại mấy bài này để chọc cho Lão vui lên).

 

Ngoài đời TÒ MÒ vào chuyện người khác, xem là một thói xấu. Nhưng TÒ MÒ những chuyện đã viết thành sách mà bàn luận một cách có văn hóa, lại là điều thú vị. Tôi đọc cuốn “CHUYỆN NGHỀ của THỦY” mới giật mình: Ôi, xưa nay chỉ biết Lão nổi tiếng, mà chưa biết gì về cuộc đời thực của Lão. Rồi đọc thêm, càng thấy chuyện NGHỀ của Thủy xoắn xuýt với chuyện ĐỜI của Thủy, sao lắm CHUYỆN lạ. Được Lão ta gật gù, thử “lẩy” ra một ít “CHUYỆN của THỦY”, bàn chơi cho vui…

CHUYỆN 01. LẠ LÙNG LÃO THỦY

Trước đây xem mấy phim nổi tiếng của Trần Văn Thủy

BI KỊCH

 Phạm Đình Trọng:

Cuộc đời ông là một bi kịch lớn.

Ở ông còn giữ được nhiều đức tính tốt đẹp của người nông dân Việt Nam truyền thống: Cả tin. Hồn nhiên. Thật thà. Có ý chí mạnh mẽ thực hiện niềm tin.

Thật thà, cả tin ông mới gửi lòng tin son sắt vào học thuyết cộng sản, cả tin vào xã hội chủ nghỉa, mê mẩn kỳ vọng vào thiên đường cộng sản chủ nghĩa đầy huyễn hoặc, viễn vông, lầm lạc, giả dối và độc ác.

Với bản tính thật thà, dù ở cương vị dẫn dắt người dân đang đau khổ, chán nản, tuyệt vọng trên con đường trần ai xây dựng chủ nghĩa xã hội, ông vẫn hồn nhiên công khai thú nhận với dân rằng đến hết thế kỉ này, cả trăm năm nữa cũng không biết đã có chủ nghĩa xã hội hay chưa.

 

NỖI ÁM ẢNH CỦA QUÁ KHỨ.

GS Sử học - Trần Quốc Vượng (1934 - 2005).

Nước Việt Nam ta hiện là một quốc gia kém phát triển về mọi mặt, vừa lạc hậu, vừa lạc điệu với một thế giới nhìn chung đã và đang phát triển rất nhanh, đặc biệt từ nửa sau thế kỷ 20.

Tạm bỏ qua một bên mọi sự “giải thích”, nào đổ tội cho phong kiến đế quốc, thực dân, bành trướng, thiên tai, địch họa, chiến tranh, cách mạng; nào viện dẫn sai lầm chủ quan của những người cầm nắm vận mệnh quốc gia mấy chục năm qua, v.v… tình trạng ấy là không bình thường, gây nên một bức xúc tâm lý, một nỗi đau thân thể, một nhức nhối thân xác và tâm linh, buộc KẺ SĨ và NGƯỜI DÂN, vừa gian khổ kiếm sống, vừa suy nghĩ đêm ngày, tìm cách khắc phục và vượt qua tình trạng tủi nhục này…

LÊN SÁU

 TẢN ĐÀ

Đây là bài thơ giáo khoa do TẢN ĐÀ làm cho trẻ em lên sáu tuổi, viết năm 1919. Bài thơ đã 100 năm tròn, nhưng vẫn còn nguyên ý nghĩa về sự giáo dục con người.

Trước khi dạy trẻ yêu nước, yêu đồng bào. Hãy dạy trẻ hiếu thuận với cha mẹ, kính quý thầy cô. Thì tất cả những cái "yêu" còn lại sẽ hình thành tốt đẹp.

***********

Sách quốc ngữ - Chữ nước ta,

Con cái nhà - Đều phải học.

Miệng thì đọc- Tai thì nghe

Đừng ngủ nhè -Chớ láu táu

Con lên sáu - Đang vỡ lòng

Học cho thông - Thầy khỏi mắng.

.

Trong trời đất - Nhất là người

Ở trên đời - Hơn giống vật

Con bé thật - Chưa biết gì

Còn ngu si - Phải dạy bảo

Cho biết đạo - Mới nên thân

Sau lớn dần - Con sẽ khá

.

Đọc luận án tiến sĩ của TT Thích Chân Quang

 Nguyễn Văn Tuấn 

Mấy ngày gần đây, người ta đã bàn rất nhiều về quy trình và thời gian kỷ lục liên quan đến việc cấp văn bằng tiến sĩ cho ngài thượng toạ (TT). Nhưng tôi nghĩ nội dung của luận án mới thú vị hơn, và hình như chưa ai bàn qua. Do đó, cái note này sẽ đọc những nội dung chánh của luận án để các bạn hiểu thêm. 

Bản dễ đọc: https://nguyenvantuan.info/.../doc-luan-an-tien-si-cua-tt...

Đọc như thế nào? 

Cũng như bất cứ công trình nghiên cứu nào, tôi sẽ đọc qua 4 khía cạnh hay cũng có thể xem là 4 câu hỏi phổ biến: 

• Ý tưởng hay chủ đề nghiên cứu có mang tính nguyên thuỷ?

• Phương pháp luận có đạt tiêu chuẩn 'scientific method'?

• Nội dung nghiên cứu có cái mới hay không?

• Cách trình bày có đạt chuẩn mực khoa học?

TRÁI KHOÁY

 Mạc Văn Trang

 

Trẻ thì chẳng có gì ăn

Già thì đủ thứ mà răng hỏng rồi!

 

Trẻ thì chả được vui chơi

Già thì rỗi rãi chỉ ngồi ngắm cây

…

Trẻ thì đọc trộm sách hay

Già ê hề sách thì nay mắt mờ!

 

Trẻ yêu thật, phải giả vờ

Già yêu thoải mái thì khô, teo rồi!

 

Trẻ thi đua, chết thì thôi

Già mới nhìn lại buồn cười mà đau

…

QUẮC THƯỚC

 

Để khen người già mà thần thái còn tráng kiện, linh lợi, người ta hay dùng hai chữ "quắc thước". Đây là một phẩm từ kép dùng để khen người đàn ông tuổi đã cao có vẻ mạnh khoẻ, nhanh nhẹn và rắn rỏi.

Phân tích ra thì:

QUẮC 矍 là liếc qua, là nhìn thật nhanh, là ngó nhìn bên này bên kia. Ta hay nói là "quắc mắt lên", là theo nghĩa chữ QUẮC này.

THƯỚC 鑠 là long lanh sáng láng, là sáng sủa tốt đẹp.

QUẮC THƯỚC chính nghĩa là mắt long lanh, ngó nhìn bên này bên nọ, có ý nói tinh nhanh, lanh lợi.

CÂY TÁO ÔNG LÀNH

 Truyện ngắn của HOÀNG CÁT.

CÂY TÁO ÔNG LÀNH từ nửa thế kỷ trước bị người ta suy diễn cho là viết ám chỉ một ông lớn lãnh đạo văn nghệ.

Nhà thơ Hoàng Cát - tác giả của truyện ngắn này một thời khốn khổ. Nhà thơ Vương Trọng viết: "Mấy anh đồng hương xứ Nghệ làm câu đối: " Thằng Cát viết điều hung / Ông Lành làm việc dữ", nhưng sau sửa lại để thay cho một lời phát biểu với cấp trên:" Thằng Cát không viết điều hung / Ông Lành đừng làm việc dữ". Nhưng có lẽ cấp trên không thấu nên "việc dữ" cứ đến với Hoàng Cát, mà cái đòn đầu tiên là nhà máy cho về mất sức". Chưa hết, sau đó Hoàng Cát bị treo bút, đời sống rất khó khăn... Trước đó, ông là lính trận ở chiến trường, bỏ lại một cái chân ở Mặt trận Quảng Đà, đi viện rồi ra quân. Là thương binh nặng, cụt chân trái phải lắp chân giả, tay cũng bị thương, nhưng chả hiểu sao bị xếp hạng nhẹ nhất trong thứ bậc thương binh, cho nên nỗi nhọc nhằn nhân lên gấp đôi, gấp ba. Khổ! Giá như viết là "Cây táo ông Hiền", hay "Cây táo ông Ngoan" thì chắc chẳng bị lên bờ xuống ruộng.

"Cây táo ông Lành" là truyện viết cho thiếu nhi, ca ngợi người tốt và việc tốt một cách chân thật, dung dị và xúc động. Nó chẳng ám chỉ ai, và nội dung tốt đẹp, nhân văn quá.

Dạo anh Min còn làm ở Tạp chí VNQĐ, thỉnh thoảng ngồi chầu rìa xem nhà thơ Hoàng Cát đánh cờ với nhà thơ Vương Trọng. Kỉ niệm về ông nay vẫn còn tươi mới. Xin trân trọng giới thiệu truyện ngắn "Cây táo ông Lành" với bạn đọc. Ai chưa đọc thì nên đọc để biết một thời văn nghệ nước nhà có cách hiểu văn chương bất thường ngoài văn chương như thế, và cũng thêm một lần tưởng nhớ nhà thơ Hoàng Cát vừa mới đi vào cõ vĩnh hằng.

 

Tên thật ông là gì, nhiều người không biết. Đã từ lâu, người ta vẫn quen gọi ông là ông Lành. Vì tính ông hiền lành và rất yêu lũ trẻ trong làng. Lâu dần, nó thành ra tên của ông.

Vườn nhà ông khá rộng, có nhiều cây ăn quả như chuối, mãng cầu, vú sữa, táo… Ông Lành thú nhất là cây táo lai. Nó đứng ở góc vườn, trùm cái tán khum khum lên một vạt đất chừng dăm tấm chiếu. Cạnh cây táo quý ấy, ông đã cất lên một căn nhà ba gian, hai chái; chung quanh tường xây gạch, mái còn tạm lợp tranh. Ấy là căn nhà ông làm chuẩn bị cho cậu con trai duy nhất của ông lấy vợ, ở riêng. Nhưng nhà vừa làm xong thì thằng Sửu lại xung phong vô bộ đội đợt đầu tiên, kể từ sau khi có lệnh hoà bình của Chánh phủ cách mạng lâm thời. Thế là ngôi nhà đành tạm để không. Và nó được mang mãi cái tên “Nhà mới”. Mặc dù cho đến nay, mái tranh của nó đã có đôi chỗ dột vì chuột bọ, vì thiếu hơi người ở.

Cây táo quý đứng ngay góc sân ngôi nhà mới ấy. Cây táo càng đẹp thêm, và ngôi nhà cũng đẹp thêm.

ẢNH K1971-1974 TRƯỜNG CẤP 3 TÔ HIỆU SƠN LA KỶ NIỆM 50 NĂM NGÀY RA TRƯỜNG ( 18,19/5/2024 )