TTO - Nhân việc bộ Lịch sử Việt Nam
không dùng từ “ngụy quyền Sài Gòn” để chỉ chính thể Việt Nam cộng hòa trước
1975, TS sử học Nguyễn Nhã cho rằng việc thừa nhận này có lợi trước nhất cho
công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
TS Nguyễn Nhã phát biểu trong một tọa đàm về chủ quyền biển đảo - Ảnh: L.Điền
Như tôi đã nhiều lần phát biểu trong đó có hội thảo xây dựng bộ lịch sử trên, rằng để đấu
tranh bảo vệ chủ quyền chính đáng của Việt Nam tại Hoàng Sa và Trường Sa mà
pháp lý quốc tế hồi cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, khi Trung Quốc bắt đầu
tranh chấp chủ quyền năm 1909 cho Paracels (mà Trung Quốc gọi là Tây Sa là
đất vô chủ - res -nullius) thì sự chiếm hữu phải mang tính thật sự, nhà nước,
liên tục và hòa bình.
Từ
năm 1954 - 1975 chỉ có chính quyền ở miền Nam Việt Nam mới có quyền quản lý
Hoàng Sa và Trường Sa vì hai quần đảo này ở vị trí dưới vĩ tuyến 17, cũng đã
từng được rất nhiều nước thừa nhận, nên chính quyền Việt Nam cộng hòa phải
được chính thức thừa nhận mới bảo đảm tính pháp lý quốc tế liên tục
|
TS Nguyễn Nhã
|
TS Nguyễn Nhã cho rằng, về pháp lý quốc tế
cũng như về mặt lịch sử, Việt Nam cộng hòa là một thực thể chính
trị rất hiển nhiên không thể chối cãi. Có thể khi còn đấu tranh chính trị
vì lợi ích chính trị thì không công nhận nhau cũng là chuyện thường tình.
Song chính trị thì có thể thay đổi, nhất
là khi đất nước đã được thống nhất và đang có nhu cầu thống nhất lòng người,
đoàn kết dân tộc để phát triển hùng cường và đấu tranh chống các nguy cơ từ
nguy cơ trở thành thuộc quốc hay nguy cơ tụt hậu”.
Trong cái nhìn triển vọng về việc thừa
nhận chính thể Việt Nam cộng hòa, ông Nhã cũng lưu ý rằng “Hiện nay có hơn
4 triệu Việt kiều trong đó các thành phần trong chính quyền Việt Nam cộng hòa
cũng rất quan trọng. Công nhận Việt Nam cộng hòa sẽ tạo sự đoàn kết, hòa
hợp hòa giải dân tộc, như ý nguyện lúc sinh thời của Thủ tướng Võ Văn Kiệt”.
Không chỉ thế, theo ông Nhã, “... Thừa
nhận Việt Nam cộng hòa, Việt Nam chúng ta hiện nay có thể chính thức thừa
hưởng gia tài rất quý báu về văn hóa giáo dục, kinh tế với cơ chế mà gần
như cả thế giới hiện nay đang thực hiện. Đặc biệt như tôi đã phát biểu trong
Đại hội kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học lịch sử Việt Nam rằng giới
sử học ở miền Nam trước đây không bị ảnh hưởng về chính trị, hay quan
điểm. Bất cứ nước nào tôn trọng giới học thuật, khoa học, nghiên cứu, nước
ấy sẽ phát triển và ngược lại rất khó phát triển”
TS Lê Trung Tĩnh - Ảnh: LTT cung cấp
Việc
từ bỏ cách gọi "ngụy quân", "ngụy quyền" và công
nhận Việt Nam cộng hòa như một chính quyền độc lập là một bước tiến quan
trọng trong việc hàn gắn những vết thương của người Việt sau chiến tranh.
Mặt
khác điều này có những tác động tích cực đối với việc giải quyết tranh chấp
trên Biển Đông, cụ thể là hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa bằng công pháp
quốc tế
|
TS Lê Trung Tĩnh
|
Tác động tích cực với việc giải
quyết tranh chấp trên Biển Đông
Ngày 18-8, Viện hàn lâm Khoa học xã hội
Việt Nam giới thiệu, phát hành bộ Lịch sử Việt Nam bao quát nền
lịch sử nước ta từ khởi thủy đến năm 2000 do Viện Sử học Việt Nam biên soạn.
Một trong nhiều điểm mới của bộ sách lịch
sử quan trọng này là việc đề cập đến sự tồn tại của chính quyền Việt Nam cộng
hòa như một thực thể chính trị độc lập tại miền Nam Việt Nam.
Như lời trả lời phỏng vấn báo chí, PGS.TS
Trần Đức Cường, nguyên viện trưởng Viện Sử học, chủ tịch Hội Khoa học lịch sử
VN, tổng chủ biên bộ sách Lịch sử Việt Nam,
đã nói: "Trước đây, khi nhắc đến chính quyền Việt Nam cộng hòa, mọi người
vẫn hay gọi là ngụy quân, ngụy quyền. Nhưng chúng tôi từ bỏ không gọi theo cách
đó mà gọi là chính quyền Sài Gòn, quân đội Sài Gòn".
Nhiều tác giả, đặc biệt là Quỹ Nghiên cứu
Biển Đông qua các bài viết của TS Dương Danh Huy, đã đi sâu về mối quan hệ giữa
sự công nhận một hay hai quốc gia trong giai đoạn chiến tranh 1954-1975 và lập
luận pháp lý bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam.
Các nghiên cứu này đã so sánh các cách
thức, quan điểm khác nhau và đi đến kết luận rằng việc công nhận hai quốc gia
Việt Nam trong giai đoạn 1954-1975 có lợi trong việc tranh biện pháp lý cho chủ
quyền Hoàng Sa, Trường Sa trước Trung Quốc.
Và đó cũng là quan điểm có thể chấp nhận
về mặt chính trị hiện nay, so với việc chỉ công nhận một quốc gia tại miền Bắc
hay tại miền Nam.
Nhận định Việt Nam dân chủ cộng hòa và
Việt Nam cộng hòa là hai quốc gia cũng là điều được chấp nhận dưới góc độ luật
pháp quốc tế theo nghiên cứu của nhiều luật gia quốc tế nổi tiếng.
Giáo sư James Crawford, giáo sư hàng đầu
về công pháp quốc tế và là một thẩm phán tại Tòa án Công lý quốc tế, trong tác
phẩm The Creation of States in International Law,đã cho rằng
Việt Nam dân chủ cộng hòa và Việt Nam cộng hòa là hai quốc gia.
Theo ông, việc Hiệp định Genève 1954 thiết
lập hai vùng tập kết quân sự phải được xem như sự thiết lập hai quốc gia. Trên
phương diện luật pháp cũng như trên thực tế, lãnh thổ của mỗi quốc gia trên
không phải là toàn bộ Việt Nam.
