Dịch giả: Trần
Văn Minh [0-1]; Nghĩa Bùi [2-5]; Phan Văn Song [6-7]
TÓM LƯỢC
Nước CHXHCN Việt Nam
là một nhà nước độc tài cai trị bởi một đảng duy nhất — Đảng Cộng sản Việt Nam
(ĐCSVN), do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch
nước Trương Tấn Sang lãnh đạo. Cuộc bầu cử Quốc hội gần đây nhất, được tổ chức
vào năm 2011, không tự do và cũng không công bằng, mặc dù cũng có sự cạnh tranh
hạn chế trong vòng các ứng cử viên do Đảng chọn lọc. Chính quyền dân sự duy trì
sự kiểm soát có hiệu quả đối với lực lượng công an.
Chính quyền bắt đầu
thực thi luật pháp phù hợp với những sửa đổi hiến pháp, trong đó có những điều
khoản liên quan đến nhân quyền, được ban hành vào tháng 1 năm 2014. Vào tháng
11 Quốc hội đã thông qua một số luật ảnh hưởng đến quyền của người dân, bao gồm
bộ luật hình sự mới, bộ luật tố tụng hình sự, luật về tạm giữ, tạm giam, bộ
luật dân sự, và bộ luật tố tụng dân sự. Bộ luật tố tụng hình sự và luật tạm giữ
đã đưa thành luật việc giả định vô tội, đặt cho nhà nước trách nhiệm chứng
minh tội phạm, công nhận quyền có giới hạn về việc giữ im lặng trong một số
điều kiện nhất định, và nới lỏng các quy định về quyền tư vấn. Bộ luật hình sự vẫn
còn giữ lại những điều khoản mơ hồ liên quan đến an ninh quốc gia và trong một
số lãnh vực lại đưa thêm tội mới hình sự hoá các hành vi chuẩn bị.
Vấn đề nhân quyền đáng
kể nhất của đất nước này là các hạn chế nghiêm ngặt của nhà cầm quyền đối với
các quyền chính trị của người dân, đặc biệt là quyền thay đổi chính quyền thông
qua bầu cử tự do và công bằng; các hạn chế đối với quyền tự do dân sự, bao gồm
tự do hội họp, lập hội và bày tỏ; và việc bảo vệ chưa thoả đáng đối với các
quyền được hưởng trong trình tự tố tụng, trong đó có việc bảo vệ chống tạm giam
tùy tiện.
Các vi phạm nhân quyền
khác bao gồm việc tước đi tùy tiện và phi pháp cuộc sống; việc công an tấn
công, nhục hình; bắt bớ và giam giữ tùy tiện các nhà hoạt động chính trị; việc
công an tiếp tục đối xử tệ hại đối với nghi can trong lúc bắt bớ và giam giữ,
bao gồm cả việc sử dụng vũ lực ở mức gây chết người và điều kiện nhà tù khắc
khổ; cũng như việc từ chối quyền được xét xử công bằng và nhanh chóng. Hệ thống
tư pháp không rõ ràng và thiếu tính độc lập, và ảnh hưởng chính trị và kinh tế
thường tác động lên kết quả xử án.
